Trong bối cảnh nền kinh tế số hóa đang phát triển mạnh mẽ, sự xuất hiện của các công nghệ tiên tiến, đặc biệt là Trí tuệ nhân tạo (AI), đã định hình lại môi trường làm việc trên toàn cầu. Những thay đổi này đặt ra yêu cầu cao về khả năng thích ứng kỹ thuật số trong mọi ngành nghề. AI không chỉ là một công cụ giúp tăng hiệu suất mà còn đang nổi lên như một yếu tố kết nối mạnh mẽ giữa các thế hệ lao động trong doanh nghiệp.
Trong khi nhiều người lo lắng về việc AI có thể cạnh tranh vị trí việc làm với con người, các nghiên cứu lại chỉ ra một khía cạnh tích cực: công nghệ này đang thúc đẩy sự hợp tác. AI giúp tiết kiệm thời gian đáng kể, trung bình 55 phút mỗi ngày, và 86% nhân viên văn phòng tham gia khảo sát cho biết AI đã giúp họ làm việc hiệu quả hơn. Đây là cơ sở để các doanh nghiệp hiện đại cần xem xét lại cách thức các thế hệ tương tác và khai thác tiềm năng của công nghệ mới.
1. Thế hệ Z: Người lĩnh hội sớm và Chất xúc tác Công nghệ
Thế hệ Z (Gen Z), bao gồm những người sinh ra trong khoảng thời gian phổ biến từ năm 1997 đến 2012, đang dần khẳng định vai trò không thể thiếu của mình trong lực lượng lao động hiện đại. Được sinh ra và lớn lên trong kỷ nguyên kỹ thuật số, thế hệ này có sự thành thạo tự nhiên với các công cụ công nghệ mới.
Sự hiện diện của lao động Gen Z trong doanh nghiệp được xem là yếu tố lan truyền ứng dụng công nghệ tiên tiến nhất vào sản xuất kinh doanh. Họ không chỉ là những người sử dụng mà còn là chất xúc tác quan trọng kết nối các thế hệ. Do đã lĩnh hội được các kỹ năng kỹ thuật số sớm, Gen Z có khả năng tích cực hỗ trợ các đồng nghiệp lớn tuổi hơn trong việc áp dụng và học cách sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo. Điều này đưa họ trở thành lớp người kế cận mang theo xu thế chuyển đổi số mạnh mẽ trong công việc.
2. Cầu nối liên thế hệ: Sự chủ động hỗ trợ kỹ thuật số
Sự hợp tác và hỗ trợ công nghệ giữa các thế hệ không chỉ là một mong muốn mà đã trở thành thực tế tích cực tại nơi làm việc. Theo một cuộc thăm dò ý kiến hơn 2.000 chuyên gia trên khắp Hoa Kỳ và Vương quốc Anh do International Workplace Group (IWG) thực hiện, gần hai phần ba nhân viên Gen Z đang tích cực hỗ trợ các đồng nghiệp lớn tuổi hơn trong việc áp dụng và học cách sử dụng các công cụ AI.
Sự hỗ trợ này thường được thực hiện dưới nhiều hình thức thiết thực, từ việc hướng dẫn thực hành chi tiết đến chia sẻ các mẹo sử dụng để tích hợp AI vào quy trình làm việc hàng ngày. Nhờ sự cởi mở thực sự với AI từ thế hệ lớn tuổi cùng với sự hướng dẫn của thế hệ trẻ hơn, khoảng cách công nghệ đang được thu hẹp. Các công cụ AI được nhân viên sử dụng phổ biến bao gồm soạn thảo email, ghi chú cuộc họp, sắp xếp thông tin, nhập dữ liệu và hoàn thành biểu mẫu.
3. Lợi ích kép: Tăng cường hiệu suất và Xóa bỏ Hệ thống phân cấp
Sự trao đổi kiến thức hai chiều này mang lại lợi ích đáng kể không chỉ cho cá nhân mà còn cho toàn bộ tổ chức. Thứ nhất, nó giúp xóa bỏ các hệ thống phân cấp truyền thống và thu hẹp khoảng cách thế hệ. Nhân viên trẻ tuổi sử dụng sự thành thạo kỹ năng kỹ thuật số để hướng dẫn, trong khi đồng nghiệp lớn tuổi đóng góp kinh nghiệm, kiến thức chuyên ngành và những góc nhìn chiến lược hơn.
Thứ hai, việc hợp tác này giải phóng thời gian cho các giám đốc và chuyên gia cấp cao. Nghiên cứu chỉ ra rằng bốn trong năm giám đốc cấp cao đồng ý rằng việc hợp tác với đồng nghiệp trẻ tuổi cho phép họ tập trung vào các nhiệm vụ có giá trị cao hơn. Hơn nữa, 82% giám đốc cho rằng những đổi mới được giới thiệu bởi thế hệ trẻ đã mở ra các cơ hội kinh doanh sinh lời mới.
Thứ ba, bản thân thế hệ Z cũng đang tự trau dồi và nâng cao kỹ năng AI của riêng mình thông qua việc truyền đạt kiến thức cho người khác. Công nghệ AI cũng làm việc nhóm trở nên dễ dàng hơn, với 69% nhân viên thừa nhận lợi ích này, và 36% cho rằng AI cải thiện khả năng tiếp cận thông tin chi tiết. Tóm lại, bằng cách tự động hóa các tác vụ cơ bản, nhân viên có thể dành nhiều thời gian hơn cho những công việc có giá trị cao và ý nghĩa hơn.
4. Kết luận và lời khuyên: Xây dựng đội ngũ kiên cường
Trong kỷ nguyên số hóa, sự hợp tác cởi mở và trao đổi kỹ năng tích cực giữa các thế hệ là chìa khóa để xây dựng một đội ngũ mạnh mẽ và kiên cường hơn. Thế hệ Z mang đến sự thành thạo kỹ thuật số và khả năng ứng dụng công nghệ nhanh chóng, trong khi các thế hệ đi trước cung cấp nền tảng kinh nghiệm và chiến lược vững chắc.
Lời khuyên dành cho các tổ chức và người lao động là cần khuyến khích môi trường học tập chéo (cross learning).
- Với Doanh nghiệp: Cần tích cực tạo ra các kênh chính thức và không chính thức để Gen Z có thể hướng dẫn và chia sẻ kiến thức công nghệ, đặc biệt là AI, cho các đồng nghiệp lớn tuổi hơn. Sự cởi mở này không chỉ cải thiện hiệu suất mà còn tăng cường gắn kết nội bộ.
- Với Người lao động lớn tuổi: Hãy thể hiện sự cởi mở thực sự với công nghệ mới và tận dụng sự hỗ trợ của thế hệ trẻ. Việc này giúp tiết kiệm thời gian, tăng hiệu quả công việc và giúp bản thân tiếp tục đóng góp vào các nhiệm vụ chiến lược.
- Với Gen Z: Tiếp tục phát huy vai trò là người truyền đạt kiến thức. Bằng cách hỗ trợ đồng nghiệp, bản thân thế hệ Z cũng đang trau dồi kỹ năng mềm và kỹ năng AI của mình, đồng thời xây dựng một môi trường làm việc bình đẳng và hợp tác hơn.
Tận dụng AI như một cầu nối, sự trao đổi kiến thức giữa các thế hệ đang đưa họ lại gần nhau hơn, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững và hiệu quả cho doanh nghiệp.
