Ngày nay, không khó để bắt gặp những gương mặt Gen Z tự tin chia sẻ cuộc sống, phong cách, hoặc công việc trên mạng xã hội. Dù chỉ mới ngoài 20, nhiều bạn đã có hàng trăm nghìn người theo dõi và được xem như “thương hiệu cá nhân”. Xu hướng này đang lan nhanh, trở thành một phần trong cách Gen Z thể hiện bản thân và tìm kiếm cơ hội. Nhưng khi ai cũng muốn “làm thương hiệu”, câu hỏi đặt ra là: điều đó thật sự mang lại giá trị, hay đang khiến thế hệ này đánh mất chính mình?
1. Cơn sóng Gen Z và nhu cầu khẳng định bản thân
Gen Z lớn lên trong thời đại mạng xã hội phát triển cực thịnh. Việc thể hiện cá tính và quan điểm không chỉ là nhu cầu, mà còn là “ngôn ngữ” giao tiếp của thế hệ này. Với họ, TikTok, Instagram hay YouTube không chỉ là nơi giải trí mà là sân khấu để thể hiện bản thân, để “nổi bật trong đám đông”.
Một khảo sát của Pew Research (2024) cho thấy hơn 65% Gen Z tin rằng việc xây dựng hình ảnh trực tuyến giúp họ mở ra cơ hội nghề nghiệp tốt hơn. Ở góc độ tích cực, điều đó cho thấy họ hiểu rõ sức mạnh của truyền thông cá nhân. Nhưng cũng chính vì vậy, ranh giới giữa thể hiện bản thân và sống vì ánh nhìn người khác ngày càng mờ dần.
2. Lợi ích của việc xây dựng thương hiệu cá nhân
Không thể phủ nhận, thương hiệu cá nhân là tấm vé giúp Gen Z chủ động hơn trong công việc và cuộc sống. Người có hình ảnh rõ nét, định hướng nội dung tốt thường dễ thu hút cơ hội nghề nghiệp, hợp tác hoặc kinh doanh.
Ví dụ, nhiều bạn trẻ như Quỳnh Anh Shyn hay Tun Phạm không chỉ nổi tiếng trên mạng mà còn trở thành hình mẫu về việc chuyển hóa hình ảnh cá nhân thành thương hiệu kinh doanh. Ở khía cạnh này, mạng xã hội mang lại quyền lực cho những ai biết tận dụng. Nó dân chủ hóa cơ hội: ai cũng có thể bắt đầu, miễn là đủ sáng tạo và kiên trì.
3. Mặt trái của “ánh hào quang ảo”
Song song với thành công, không ít Gen Z rơi vào trạng thái căng thẳng vì chạy theo hình ảnh “hoàn hảo” trên mạng. Việc liên tục so sánh với người khác khiến nhiều bạn cảm thấy mình “chưa đủ tốt”. Tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ) hay “burnout online” trở nên phổ biến.
Theo một báo cáo của McKinsey (2023), gần 48% Gen Z cho biết mạng xã hội khiến họ cảm thấy áp lực về ngoại hình và thành tựu cá nhân. Khi thương hiệu cá nhân được xây trên nền tảng lượt xem và tương tác, việc đánh mất sự cân bằng là điều dễ hiểu.
4. Khi thương hiệu cá nhân trở thành gánh nặng
Một khi đã được biết đến, người trẻ bắt đầu bị ràng buộc bởi “hình tượng” của chính mình. Bất kỳ thay đổi nào cũng có thể bị đánh giá hoặc chỉ trích. Điều này khiến nhiều bạn không còn dám sống thật, mà phải sống theo “phiên bản mạng xã hội” của mình.
Có người ngại chia sẻ điều tiêu cực, sợ làm xấu hình ảnh. Có người phải liên tục sáng tạo nội dung để giữ tương tác, đến mức cạn ý tưởng và kiệt sức. Khi đó, thương hiệu cá nhân không còn là công cụ phát triển mà trở thành chiếc lồng vô hình.
5. Làm sao để xây dựng thương hiệu cá nhân một cách lành mạnh
Điều quan trọng là xác định rõ: thương hiệu cá nhân không phải là “diễn”, mà là cách thể hiện giá trị thật của bản thân một cách nhất quán. Muốn thương hiệu vững, phải bắt đầu từ việc hiểu rõ mình giỏi gì, tin vào điều gì, và muốn đóng góp gì cho cộng đồng.
Hãy chọn nền tảng phù hợp thay vì chạy theo nơi đang “hot”. Đặt giới hạn thời gian online để giữ cân bằng. Và quan trọng nhất, đừng để lượng tương tác định nghĩa giá trị của bản thân. Một thương hiệu thật sự mạnh là khi người khác nhớ đến vì sự chân thành, không phải vì sự hoàn hảo.
6. Kết lại: Bản sắc thật vẫn là nền móng vững nhất
Xây dựng thương hiệu cá nhân là xu hướng tất yếu của thời đại số, và Gen Z đang làm điều đó tốt hơn bất kỳ thế hệ nào trước đây. Tuy nhiên, giá trị thật vẫn là yếu tố cốt lõi quyết định thương hiệu bền vững. Mạng xã hội có thể giúp bạn được nhìn thấy, nhưng chỉ bản sắc thật mới giúp bạn được tin tưởng và đi xa.
